بررسی موضوع «تدوین نظام اولویت‌های کشور» در پژوهشکده مطالعات توسعه

تدوین نظام اولویت‌های کشور یکی از مأموریت‌های شش‌گانه‌ای است که ریاست‌جمهوری طی نامه رسمی به دکتر دهقانی فیروزآبادی به جهاد دانشگاهی سپرده شده و از سوی ریاست جهاد، زمینه‌سازی تحقق این مأموریت به محمدصادق بیجندی معاون آموزشی واگذار شده است. 
معاون آموزشی جهاد دانشگاهی کارگروهی برای بررسی موضوع تشکیل داد که چند جلسه با حضور محمدصادق بیجندی، مرتضی خاکزار، دکتر غفوریان، سهیل دادخواه، سیروس دشتی و از پژوهشکده مطالعات توسعه، هاشم واعظی، زینب مرتضوی، یوسف رضایی و مریم احمدی گیوی برای واکاوی موضوع برگزار شد و درنهایت مسئولیت این طرح‌نامه به پژوهشکده مطالعات توسعه و تدوین آن به مریم احمدی گیوی عضو هیئت علمی و مدیر گروه پژوهشی مطالعات اجتماعی و فرهنگی توسعه سپرده شد. این طرح‌نامه پس از مطالعه اکتشافی محقق پیرامون موضوع و با همفکری بعدی محمدصادق بیجندی و اعضای پژوهشکده‌ای کارگروه به تدوین نهایی رسید.
باتوجه به انتصاب همزمان دکتر دهقانی فیروزآبادی به معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری،  در روز سه‌شنبه 29 شهریور جلسه نشست مشترکی در پژوهشکده مطالعات توسعه با حضور حسین سپهوند مشاور و نماینده ایشان ، محمد صادق بیجندی و محسن غفوریان از دفتر مرکزی، سیدحمید هاشمی معاون سابق پژوهشی سازمان جهاد دانشگاهی تهران و سرپرست و اعضای هیئت علمی پژوهشکده مطالعات توسعه برگزارشد. 
در ابتدای نشست مسعود کمبرانی رئیس سازمان جهاد دانشگاهی تهران طی تماسی تلفنی به نمایندگان دفتر مرکزی خیرمقدم گفت و اظهار امیدواری کرد  با ادامه این نشست‌ها و ارتباطات، زمینه استفاده از ظرفیت‌‌های تخصصی پژوهشکده مطالعات توسعه بیش از پیش فراهم شود. سپس مریم احمدی گیوی مدیر گروه مطالعات اجتماعی و فرهنگی توسعه به ارائه طرح‌نامه تدوین شده پرداخت. وی برای درک بهتر موضوع مطالعه اکتشافی انجام داده بود که خروجی آن را  به حضار ارائه کرد.
 بر اساس مطالعه وی، شناسایی اولویت‌های نظام از طریق سه سطح قابل انجام است. سطح حاکمیت که شامل اسناد بالادستی نظام (بیانیه گام دوم انقلاب و برنامه‌های توسعه)، بیانات مقام معظم رهبری به مسئولین نظام ( دیدارهای ایشان با هیئت‌دولت‌ها و سایر مسئولین و گروهها ) و اسناد تحول قوه قضاییه و دولت سیزدهم می‌شود. سطح دوم شامل مطالعات و افکارسنجی‌های موسسات پژوهشی دولتی و غیردولتی مانند آینده‌بان است و سطح سوم نظرات صاحبنظران و نخبگان کشور است. 
بر اساس یافته‌های مطالعه اکتشافی این عضو هیئت علمی:
1- اولویت‌های اصلی نظام مشخص شده است.
2- ذیل این اولویت‌ها هم سیاست‌ها، برنامه‌ها و راهکارهایی از سوی مقام معظم رهبری، مراکز مطالعاتی ذیل قوای سه‌گانه و صاحب نظران و نخبگان ارائه شده است. 
3- با وجود این، ساختار اقتصادی، اجتماعی، حقوقی و زیربنایی و .. همچنان معیوب است و کشور با توسعه فاصله زیاد دارد.
4- حلقه مفقوده مدیریت چالش‌های کشور: فقدان نظام مشخص و مدونی برای شناسایی، ارزیابی، اولویت‌بندی و پایش موضوعات ذیل اولویت‌‌های کلان کشور  و موانع اجرایی شدن سیاست‌ها و راهبردها و راهکارها در بدنه حاکمیت است. 
5- اولویت اقتصاد در صدر اولویت‌های کشور قرار دارد .
از نظر این پژوهشگر اجتماعی؛ مدیریت اولویت‌های کلان کشور شامل مراحل اولویت شناسی سرفصل‌های اصلی ابرچالش‌های کشور، مسئله‌شناسی اولویت‌ها، راهکارشناسی اولویت‌ها  و نظام سنجش اثربخشی (رصد و پایش) و راهکارهای نوآورانه می‌شود. که برای هریک نقشه راه مشخصی تدوین شده است.
احمدی گیوی انجام طرح پیشنهادی را در دو سطح ممکن دانست: یک: پژوهش بسیار پهن دامنه درسطح فراملی، ملی، استانی، شهری و روستایی  و دیگری اولویت‌شناسی در سطح داخلی در چند استان منتخب
درپایان وی در سه محور سه طرح پیشنهادی را به نمایندگان دفتر مرکزی جهاد دانشگاهی ارائه کرد.  
در ادامه حسین سپهوند به ارائه تجارب خود در حوزه صنعت و چالش‌های آن پرداخت و بازمهندسی فرایندها را به عنوان لازمه رفع مسائل مطرح کرد. از نظر مشاور رئیس جهاد دانشگاهی، هزینه بسیار سنگین تهیه مواد، شکست پروژه‌های متعدد ، مرتبط نبودن واحدهای صنعتی با یکدیگر ونبود تجمیع تقاضا دانست. 
محمدصادق بیجندی نیز طراحی نظام تجمیع تقاضا و طراحی نظام شکست پروژه را دو موضوع قابل پژوهش و اجرا برای کاهش مسائل اقتصادی دانست. 
در پایان هاشم واعظی نیز بر آمادگی پژوهشکده مطالعات توسعه با استفاده از توان گروه‌های پژوهشی پژوهشکده مطالعات توسعه و سازمان جهاد دانشگاهی تهران و همچنین بهره‌مندی از ظرفیت صاحبنظران و متخصصان حوزه‌های مختلف توسعه در شناسایی اولویت‌های کشور تأکید کرد.